8 - ايدىڭ 2 - كۇنى امەريكا پارلامەنتى قاۋىم پالاتاسىنىڭ باستىعى پەلوسي جۇڭگو جاقتىڭ كۇشتى قارسىلىعى مەن قاتاڭ سويلەسۋىن ەلەمەي، جۇڭگونىڭ تايۋان وڭىرىنە تىمىسكىلەپ بارىپ، ءبىر جۇڭگو پرينسيبىنە جانە جۇڭگو مەن امەريكانىڭ 3 بىرلەسكەن مازمۇنداماسىنداعى بەلگىلەمەگە اۋىر دارەجەدە قايشىلىق جاساپ، جۇڭگو - امەريكا قارىم - قاتىناسىنىڭ ساياسي نەگىزىنە اۋىر سوقتىعىپ، جۇڭگونىڭ يەلىك ۇقىعى مەن تەرريتوريا تۇتاستىعىنا اۋىر دارەجەدە سۇعاناقتىق جاساپ، تايۋان بۇعازىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن ورنىقتىلىعىن اۋىر دارەجەدە ءبۇلدىرىپ، ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ كوزدەيتىن بولشەكتەۋشى كۇشتەرگە اۋىر قاتە سيگنال بەردى. جۇڭگو جاق بۇعان باتىل قارسى تۇرادى، بۇنى قاتاڭ ايىپتايدى، امەريكا جاقپەن قاتاڭ سويلەستى جانە كۇشتى قارسىلىق بىلدىرەتىندىگىن ورتاعا قويدى.
دۇنيە جۇزىندە تەك ءبىر عانا جۇڭگو بار، تايۋان − جۇڭگو تەرريتورياسىنىڭ ايرىلماس ءبىر بولىگى، جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى بۇكىل جۇڭگوعا ۋاكىلدىك ەتەتىن بىردەن - ءبىر زاڭدى ۇكىمەت. 1971 - جىلعى بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى جينالىسىنىڭ 2758 - ءنومىرلى قارارىندا بۇل ايقىن كورسەتىلگەن. 1949 - جىلى جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلعاننان بەرى 181 مەملەكەت ءبىر جۇڭگو پرينسيبى نەگىزىندە جۇڭگومەن ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتتى. ءبىر جۇڭگو پرينسيبى − حالىقارالىق قوعامنىڭ جاپپاي ورتاق تانىمى جانە حالىقارالىق قارىم - قاتىناستاردىڭ نەگىزگى ولشەمى.
1979 - جىلى امەريكا جاق جۇڭگو مەن امەريكانىڭ ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتۋ جونىندەگى مازمۇنداماسىندا ”امەريكا قۇراما شتاتتارى جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىن جۇڭگونىڭ بىردەن - ءبىر زاڭدى ۇكىمەتى دەپ مويىندايدى. وسى كولەم ىشىندە امەريكا حالقى تايۋان حالقىمەن مادەنيەت، ساۋدا جانە باسقا دا بەيرەسمي قارىم - قاتىناستاردى ساقتايدى“ دەپ ايقىن ۋادە بەرگەن. امەريكا پارلامەنتى امەريكا ۇكىمەتىنىڭ قۇرامداس بولىگى رەتىندە، امەريكا ۇكىمەتىنىڭ ءبىر جۇڭگو ساياساتىنا قاتاڭ بويسۇنىپ، جۇڭگونىڭ تايۋان وڭىرىمەن ەشقانداي رەسمي بارىس - كەلىس جاساماۋى ءتيىس. جۇڭگو جاق ەجەلدەن امەريكا پارلامەنتى مۇشەلەرىنىڭ جۇڭگونىڭ تايۋان وڭىرىنە تىمىسكىلەپ كەلۋىنە قارسى تۇرىپ كەلەدى، امەريكانىڭ اكىمشىلىك تاراۋلارىنىڭ ولارعا توقتاۋ سالۋ جاۋاپكەرشىلىگى بار. قاۋىم پالاتاسىنىڭ باستىعى پەلوسي امەريكا پارلامەنتىنىڭ قازىرگى مىندەتتەگى باسشىسى، ونىڭ ءارقانداي فورمامەن، ءارقانداي سىلتاۋمەن تايۋانعا بارىپ ارەكەت جاساۋى تۇگەلدەي امەريكا مەن تايۋاننىڭ رەسمي بارىس - كەلىسىنىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋگە ۇرىنعان اۋىر ساياسي ارانداتۋشىلىق، جۇڭگو جاق مۇنى مۇلدە قابىلدامايدى، جۇڭگو حالقى بۇعان استە جول بەرمەيدى.
تايۋان ماسەلەسى − جۇڭگو - امەريكا قارىم - قاتىناسىنداعى ەڭ ماڭىزدى، ەڭ وزەكتى، ەڭ سەزىمتال ماسەلە. قازىرگى تاڭدا تايۋان بۇعازى جاعدايى جاڭا كەزەكتى شيەلەنىسۋگە جانە قاتاڭ سىن - سايىسقا ءدوپ كەلىپ وتىر، مۇنىڭ ءتۇبىرلى سەبەبى تايۋان بيلەۋشىلەرى مەن امەريكا جاقتىڭ قازىرگى جاعدايدى وزگەرتۋگە ۇزدىكسىز ۇرىنۋى بولىپ تابىلادى. تايۋان بيلەۋشىلەرى قايتا - قايتا ”امەريكاعا سۇيەنىپ، دەربەستىكتى كوزدەپ“، ”92 - جىلعى ورتاق تانىمدى“ مويىنداۋدان باس تارتىپ، ”جۇڭگوشالانۋدى قاقپايلاۋمەن“ بارىنشا اينالىسىپ، ”بىرتىندەپ ىلگەرىلەۋ ۇلگىسىندەگى تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ جۇرگىزدى. ال امەريكا جاق ”تايۋان ارقىلى جۇڭگونى شاۋجايلاۋعا“ ۇرىنىپ، ءبىر جۇڭگو پرينسيبىن توقتاۋسىز بۇرمالاپ، فورماعا اينالدىرىپ، ۇڭعىلاپ، امەريكا مەن تايۋاننىڭ رەسمي بارىس - كەلىسىن كۇشەيتىپ، ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ كوزدەيتىن بولشەكتەۋشىلىك قيمىلداردى جاقتادى، جەلىكتىردى. بۇل اسا قاتەرلى وتپەن ويناۋ ارەكەتى سانالادى، ال وتپەن ويناعاندار ءوزى كۇيىپ ولەدى.
جۇڭگو ۇكىمەتى مەن جۇڭگو حالقىنىڭ تايۋان ماسەلەسىندەگى تۇرعىسى باستان - اياق دايەكتى بولىپ كەلەدى. مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعى مەن تەرريتوريا تۇتاستىعىن باتىل قورعاۋ − ءبىر ميلليارد 400 ميلليوننان استام جۇڭگو حالقىنىڭ بەرىك ەرىك -جىگەرى، وتاننىڭ بۇكىلدەي بىرلىككە كەلۋىن جۇزەگە اسىرۋ − بارشا جۇڭحۋا پەرزەنتتەرىنىڭ ورتاق تىلەگى جانە قاسيەتتى مىندەت. حالىق قالاۋىنا قايشى كەلۋگە بولمايدى، ۇلكەن اۋقىمدى كەرى قايتارۋعا كەلمەيدى. ءارقانداي مەملەكەت، ءارقانداي كۇش، ءارقانداي ادام جۇڭگو ۇكىمەتى مەن حالقىنىڭ مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعى مەن تەرريتوريا تۇتاستىعىن قورعايتىن، مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعى مەن ۇلتتىڭ گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىراتىن مىزعىماس بەكىمىن، بەرىك ەرىك - جىگەرىن، قۋاتتى قابىلەتىن قاتە مەجەلەمەسىن. امەريكا پارلامەنتى قاۋىم پالاتاسى باستىعىنىڭ جۇڭگونىڭ تايۋان وڭىرىنە تىمىسكىلەپ كەلۋىنە قاراتا، جۇڭگو جاق، ءسوز جوق، بارلىق قاجەتتى شارالاردى قولدانىپ، مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعى مەن تەرريتوريا تۇتاستىعىن باتىل قورعايدى، بۇدان تۋىندايتىن زارداپتىڭ بارلىعىنا، ءسوز جوق، امەريكا جاق جانە ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ كوزدەيتىن بولشەكتەۋشى كۇشتەر جاۋاپتى بولۋى كەرەك.
ەكى ءىرى ەل رەتىندە، جۇڭگو مەن امەريكانىڭ دۇرىس بولعان قاتار تۇرۋ جولى تەك قانا ءوزارا قۇرمەت ەتۋ، بەيبىت قاتار تۇرۋ، قارسىلاسۋدان ساقتانۋ، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ بولۋعا ءتيىس. تايۋان ماسەلەسى بۇكىلدەي جۇڭگونىڭ ىشكى ءىسى، باسقا ءارقانداي مەملەكەتتىڭ تايۋان ماسەلەسىندە تورەشى بولۋعا قاقىسى جوق. جۇڭگو جاق قاتاڭ تۇردە امەريكا جاقتى ”تايۋان كوزىرىن“ كوتەرۋدى، ”تايۋان ارقىلى جۇڭگونى شاۋجايلاۋعا ۇرىنۋدى“ دوعارۋعا، تايۋان ىستەرىنە قول سۇعىپ، جۇڭگونىڭ ىشكى ىسىنە كيلىگۋىن دوعارۋعا، ءارقانداي فورمامەن ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ كوزدەيتىن بولشەكتەۋشى كۇشتەردى قولداۋدى، ىرقىنا جىبەرۋدى دوعارۋعا، تايۋان ماسەلەسىندە ايتقانى ءبىر باسقا، ىستەگەنى ءبىر باسقا بولۋدى دوعارۋعا، ءبىر جۇڭگو پرينسيبىن بۇرمالاۋدى، فورماعا اينالدىرۋدى، ۇڭعىلاۋدى دوعارۋعا، ءىس جۇزىندىك ارەكەتىمەن ءبىر جۇڭگو پرينسيبىنە جانە جۇڭگو مەن امەريكانىڭ 3 بىرلەسكەن مازمۇنداماسىنداعى بەلگىلەمەگە بويسۇنىپ، امەريكا باسشىلارى بەرگەن ”ءتورتتى قاراستىرماۋ، بىرگە نيەت ەتپەۋ“ ۋادەسىن شىنايى، تىڭعىلىقتى تياناقتاندىرىپ، قاتە ءارى قاتەرلى جولمەن ءجۇرىپ ونان ارى اداسا بەرمەۋگە قۋزايدى.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 8 - ايدىڭ 2 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)