ما شيڭرۇي ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسىندا تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزگەندە بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى
باسىمدىقتى زورايتىپ، نەگىزدى بەكەمدەپ، جاڭا كاسىپتەردى گۇلدەندىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى، جوعارى دەڭگەيلى ەسىك اشۋدى ىلگەرىلەتۋدە تىڭ تابىستارعا قول جەتكىزۋ كەرەك
3 ـ ايدىڭ 25 ـ كۇنىنەن 26 ـ كۇنىنە دەيىن اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ما شيڭرۇي ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسىندا تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزدى. سۋرەتتە: 3 ـ ايدىڭ 26 ـ كۇنى ما شيڭرۇي دۋلات شەكارا وتكەلى مەملەكەت قاقپاسىنا كەلىپ، شەكارا وتكەلىنىڭ كەدەننەن ٴوتۋ قۋاتىنىڭ جالپى تۇلعالىق جوعارىلاۋ جاعدايىن ۇعىسۋدا.
□ سۋرەتتى انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى سۇي جىجيان تۇسىرگەن
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى ۋاڭ شيڭرۇي 3 ـ ايدىڭ 26 ـ كۇنى قۇلجادان حابارلايدى. 3 ـ ايدىڭ 25 ـ كۇنىنەن 26 ـ كۇنىنە دەيىن اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ما شيڭرۇي ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسىنا كەلىپ، ٴىشىنارا اۋدان، قالالارعا بارىپ تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزدى. ول بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى ىقىلاستى تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە ـ ٴدال، جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، مەملەكەتتىڭ جالپى جاعدايىنداعى شينجياڭنىڭ ستراتەگيالىق ورنىن مىقتاپ يگەرىپ، يدەيانى، كوزقاراستى ۇزدىكسىز ازات ەتىپ، سالىستىرمالى باسىمدىقتى كۇش سالا زورايتىپ، نەگىزدى بەكەمدەپ، جاڭا كاسىپتەردى گۇلدەندىرىپ، شىندىققا جۇگىنىپ، ەكپىندەي ىلگەرىلەپ، دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى، ەسىك اشۋ مەن ورنىقتىلىقتى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاۋدىڭ ساپاسىن، ونىمدىلىگىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدە تىڭ تابىستارعا قول جەتكىزۋ، ازيا _ ەۆروپا التىن ارناسىن جانە باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبىن قالىپتاستىرۋدا جاڭا بەينە بايقاتۋ كەرەك.
ما شيڭرۇي شينجياڭ چيڭحۋا ەنەرگيا توبىنا كەلىپ، كاسىپورىننىڭ تيجاراتىن جانە كومىردەن تابيعي گاز الۋ نىسانى قۇرىلىسىنىڭ ونىمدىلىگىن ۇعىسىپ، جۇڭلۇي ەلەكترىنىڭ نىلقى اۋدانىنداعى 4 ميلليون كيلوۆاتتىق جەل ەلەكتر، فوتوۆولت ٴبىر تۇلعالانعان نىسانىن جۇمىس باسىندا تەكسەردى. ول بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ەنەرگيا جانە كەن بايلىعى _ شينجياڭنىڭ وسىزاماندانعان كاسىپ سالاسى جۇيەسىن ورناتۋداعى، تەبىندەي باسىپ وزۋدى جۇزەگە اسىرۋداعى وراسان زور ارتىقشىلىعى، باسىمدىعى ەكەندىگىن جەتە تانىپ، ”سەگىز ٴىرى كاسىپ سالاسى شوعىرىن“ بەلسەنە قۇرىپ، كەلەلى نىسانداردى جەتەكشى ەتىپ، ەرەكشە باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارىن ۇزدىكسىز جەتىلدىرىپ، زورايتىپ، جوعارى ساپالى دامۋدىڭ نەگىزىن بەكەمدەۋ كەرەك. ما شيڭرۇي تاعى نىلقى اۋدانىندا كومىر الابىنداعى ٴورت ٴوشىرۋ قىزمەتىن تەكسەرىپ، بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: اپاتتى تىزگىندەۋ، كومىر اشۋ، اتموسفەرانى وڭاۋ، توپىراقتى قالپىنا كەلتىرۋ، جاسىلداندىرۋ سياقتى قىزمەتتەردى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋدىڭ، ورتانى قورعاۋدىڭ، ەكونوميكالىق دامۋدىڭ كوپ ٴتۇرلى ونىمدىلىگىن جۇزەگە اسىرۋ كەرەك.
ما شيڭرۇي قۇلجا اۋدانىنىڭ جۇگەرى تۇقىمىن وڭدەۋ زاۆودىنىڭ قۇرىلىس الاڭىنا كەلىپ، ساپالى تۇقىم جەتىلدىرۋ كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ دامۋ جاعدايىنا تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزدى؛ نىلقىنىڭ باتىس بولىك اۋماعىنداعى 1 ـ، 2 ـ، 3 ـ كاسىپتەردىڭ توعىسپالى دامۋ نىسانىنىڭ قۇرىلىس الاڭىنا بارىپ، مەينام اتىزداردى سۋارمالى اتىزعا وزگەرتۋ قىزمەتىن تەكسەردى؛ ىلە وزەنىنىڭ سۋ جاعدايىن جۇمىس باسىندا تەكسەرىپ، شاپشال سۋ شىعارۋ ينجەنەرياسىنا تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزدى. ما شيڭرۇي بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ەگىس ۋاقىتىن زايا جىبەرمەي، كوكتەمگى ەگىس دايىندىعىن ويداعىداي يگەرىپ، اۋىل شارۋاشىلىق ماشينالارى، سۋ يگىلىگى سياقتىلاردى قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتىپ، استىقتان مول ٴونىم الۋ نەگىزىن بەكەمدەۋ كەرەك. سۋ ماسەلەسىنە اناعۇرلىم كەڭ كوز ايامەن، تەرەڭ قاتپارلى تۇرعىدان مامىلە جاساپ، مەملەكەتتىڭ استىق حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدى ارقاۋ ەتىپ، سۋدان جوعارى ونىمدىلىكپەن پايدالانۋ ارقىلى ەگىس اۋدانىن كەڭەيتىپ، ٴتۇسىم ونىمدىلىگىن ارتتىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا پايدالانىلاتىن سۋدى عىلمي رەتتەۋدى جانە توعانداردى سۋ سىڭبەيتىن ەتىپ وزگەرتىپ سالۋدى كۇشەيتىپ، جوعارى ولشەمدى ەگىنجايلار مەن سۋ يگىلىگى ينجەنەرياسى قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعىن بار كۇشپەن كولەمدەندىرۋ، ونىمدىلىككە قول جەتكىزۋ كەرەك. شينجياڭ تيانيۇن ورگانيكالىق اۋىل شارۋاشىلىق سەرىكتەستىگى مەن شاپشال چۋاڭفىڭ وسى زامانعى ەگىن، مال شارۋاشىلىق كاسىپ سالاسىنان ۇلگى كورسەتۋ باقشاسىندا ما شيڭرۇي سالمون بالىعىن باعۋ، وڭدەۋ جانە سويىس سيىر ٴوسىرۋدى، جەم ـ ٴشوپتى، تىڭايتقىشتى ٴبىر تۇلعالاندىرا دامىتۋ جاعدايى جونىندەگى تانىستىرۋدى تىڭدادى، كاسىپورىنداردىڭ ساپاعا، ەرەكشەلىككە دەن قويىپ، سالمون بالىعى كاسىپ سالاسى كولەمىن كەڭەيتىپ، مادەنيەت، ساياحات، تاماشالاۋ كومەسكى كۇشىن اشىپ، ساپالى ماركا جاراتىپ، مال شارۋاشىلىعى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن كەمەلدەندىرۋىن، ساپالىلاندىرۋىن، شارۋالارمەن بىرلەسۋ، شارۋالاردى جەتەكتەۋ، شارۋالارعا كومەكتەسۋ رولىن اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندىرۋىن ٴۇمىت ەتتى.
قۇلجا قالاسىنىڭ يىنحىگۋ سالاماتتىق ـ كۇتىنۋ قالاشىعى، حوۋتان سازدىعى جانە حۋامەي شىڭدي قوناق ٴۇيى نىسانىنىڭ قۇرىلىس باسىنا بارىپ، ما شيڭرۇي قۇلجا قالاسىنىڭ كەڭىستىك جوباسى، ٴتۇيىندى نىسانداردى ىلگەرىلەتۋ جاعدايى جونىندەگى مالىمەتىن تىڭداپ، قالانىڭ ورنالاسۋى، قۇرىلىسى، ەكولوگيانى قورعاۋ سياقتى قىزمەتتەردىڭ ونىمدىلىگىن ۇعىسىپ، بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ٴوندىرىستى، تۇرمىستى، ەكولوگيالىق كەڭىستىكتى ۇيلەسىمدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، سۋ بايلىعىنان ويداعىداي پايدالانىپ، جاندى پايدالانىپ، نەگىزدىك قۇرىلعىلار مەن الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، ادام مەن تابيعات جاراسىمدى قاتار ٴومىر سۇرەتىن كورىكتى مەكەن قۇرۋ كەرەك.
ما شيڭرۇي دۋلات شەكارا وتكەلى مەملەكەت قاقپاسىنا بارىپ، شەكارا وتكەلىنىڭ كەدەننەن ٴوتۋ قۋاتىنىڭ جالپى تۇلعالىق جوعارىلاۋ جاعدايىن ۇعىسىپ، بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: شەكارا وتكەلىنىڭ فۋنكتسياسىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، سىرتقا باعىتتالعان ۇلكەن ارنانىڭ ىركىلىسسىزدەنۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، ساۋدا كولەمىن كەڭەيتۋدى، قۇرىلىمىن ساپالىلاندىرۋدى، ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتىپ، ورتا ازيا ەلدەرىمەن سەلبەستىكتىڭ ساپاسىن، ونىمدىلىگىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋ كەرەك. قورعاس ەكونوميكالىق اشۋ رايونى چيڭشۇيحى باقشا رايونىندا ما شيڭرۇي باقشا رايونىنىڭ دامۋى جانە ەلەكتروندى ينفورماتسيا، ەمدەۋ، ەلەكتر جابدىقتارى سياقتى سالالارداعى كاسىپورىنداردىڭ تيجارات، دامۋ جاعدايىن ۇعىستى، ولاردىڭ شينجياڭنىڭ ەسىك اشۋ، دامۋ ورايىن مىقتى يگەرىپ، ساياسات، فاكتور سياقتى ٴتيىمدى شارت ـ جاعدايلاردان ويداعىداي پايدالانىپ، بار ىنتا ـ پەيىلىمەن دامىپ، زورايىپ، توڭىرەكتەگى ەلدەردىڭ بازارىن ىشكەرىلەي اشىپ، جەرگىلىكتى ورىنداعى اناعۇرلىم كوپ بۇقارانى جۇمىستانىپ، كىرىسىن ارتتىرۋعا جەتەكتەۋىن ٴۇمىت ەتتى. جۇڭگو _ قازاقستان قورعاس حالىقارالىق شەكارالىق سەلبەستىك ورتالىعىندا ما شيڭرۇي باجىسىز دۇكەن، اۆتوكولىك ساتۋ سەرىكتەستىگى، پوچتا تيجارات ٴتۇيىنى سياقتىلارعا بارىپ، ورتالىقتىڭ قۇرىلىس اينالىم جاعدايىن ىشكەرىلەي ۇعىسىپ، بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ەكونوميكالىق اشۋ رايونى، ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىسى سياقتىلاردىڭ قاباتتاسقان باسىمدىعىنان ويداعىداي پايدالانىپ، قىزمەت وي جەلىسىندە جاڭالىق اشىپ، فۋنكتسيالىق كاسىپتەردى كەڭەيتىپ، سەلبەستىك ورتالىعىنىڭ قابىلەت دارەجەسىن كۇش سالا جوعارىلاتىپ، ادام اعىنىن، زات اينالىمىن، قارجى اينالىمىن، ينفورماتسيا اينالىمىن اناعۇرلىم زور سەرپىنمەن شوعىرلاندىرىپ، سىرتقا جوعارى دەڭگەيدە ەسىك اشۋدىڭ تەرەزە تۇعىرىن قۇرۋ كەرەك. تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ بارىسىندا ما شيڭرۇي تاعى شەكارا قورعانىس ليانىندەگى وفيتسەر ـ اسكەرلەرگە جانە ٴبىرىنشى شەپتەگى حالىق جاساقتارىنا امانداسا بارىپ، حال سۇرادى.
ما شيڭرۇي تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ بارىسىندا بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جوعارى ساپالى دامۋ سىندى جاڭا داۋىردەگى بۇلجىماس قاعيدانى كوزدەپ، بايلىق ارتىقشىلىعىن، وڭىرلىك ورىن باسىمدىعىن جانە كاسىپ سالاسى نەگىزىن تياناق ەتىپ، نەگىزگى قامال الۋ بەتالىسىن كوزدەپ ٴۇرتىس كۇش سالىپ، قامال الۋ كەرەك. نازاردى وسىزاماندانعان كاسىپ سالاسى جۇيەسىن ورناتۋعا شوعىرلاندىرىپ، بايلىق باسىمدىعىنىڭ كومەسكى كۇشىن كۇش سالا جارىققا شىعارۋ كەرەك. ەنەرگيا بايلىعى، جارىق، جىلۋ، سۋ، توپىراق سياقتى باسىمدىقتاردان ويداعىداي پايدالانىپ، ەكونوميكالىق دامۋ مەن حالىق تۇرمىسىنىڭ شۇعىل قاجەتىن ارقاۋ ەتىپ، باسىمدىقتى كۇشەيتەتىن، ولقىلىقتاردى تولىقتايتىن كەلەلى نىساندار مەن ٴتۇيىندى كاسىپ سالاسى قۇرىلىستارىن ىلگەرىلەتىپ، ٴونىمدى قارجى قوسۋ كەڭىستىگىن كەڭەيتىپ، جاڭا ارتۋ تۇيىندەرىن جەتىلدىرىپ، ەكونوميكانىڭ ساپا جاعىندا ٴونىمدى جوعارىلاۋىن جانە سان جاعىندا ۇيلەسىمدى ارتۋىن جۇزەگە اسىرۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك. نازاردى مەملەكەتتىڭ استىق حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە شوعىرلاندىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ٴونىمدى ارتتىرۋىن، شارۋالاردىڭ كىرىستى ارتتىرۋىن كۇش سالا جەبەۋ كەرەك. تۇقىم جانە ەگىستىك جەر سىندى ەكى ٴتۇيىندى مىقتى يگەرىپ، استىق ساقتاۋدا جەرگە سۇيەنۋدى، استىق ساقتاۋدا تەحنيكاعا سۇيەنۋدى كۇشەيتىپ، جوعارى ولشەمدى ەگىنجاي قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، استىقتىڭ ٴونىمىن ورنىقتىرۋ، ٴونىمىن ارتتىرۋ مىندەتىن بار كۇشپەن تياناقتاندىرىپ، ەرەكشە كاسىپ سالاسىنىڭ مولشەرىن ارتتىرىپ، ساپاسىن جوعارىلاتۋ ارقىلى جۇمىستاندىرىپ كىرىستى ارتتىرۋدى جەتەكتەۋدى تەزدەتىپ، مەملەكەتتىڭ استىق حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ سياقتى ماڭىزدى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىمەن قامداۋعا اناعۇرلىم ويداعىداي قىزمەت وتەپ، ٴار ۇلت ەگىنشى ـ مالشىلاردىڭ ”قاپشىعىنىڭ“ اناعۇرلىم قامپايىپ، باردام تۇرمىس كەشىرۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك. نازاردى جاڭا دامۋ ارناسىنا قىزمەت وتەۋگە جانە توعىسۋعا شوعىرلاندىرىپ، باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ ساپاسىن، ونىمدىلىگىن كۇش سالا جوعارىلاتۋ كەرەك. اناعۇرلىم ىرىقتى ەسىك اشۋ ستراتەگياسىن اتقارىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى، شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىسىن جاپپاي تەزدەتىپ، اشىق تيجارات تۇلعالارىن بەلسەنە جەتىلدىرىپ، اشىق ەكونوميكالىق ورتا قالىپتاستىرىپ، وڭدەۋ ساۋداسىن بار كۇشپەن دامىتىپ، ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ بىرگە قۇراتىن ەلدەردى، اسىرەسە، ورتا ازياداعى 5 ەلدى بەتكە العان ساۋدا، زات اينالىمى، كاسىپ سالاسى بيىگىن جەدەل تۇلعالاپ، جوعارى دەڭگەيدە ەسىك اشۋ ارقىلى جوعارى ساپالى دامۋدى جەبەۋ كەرەك. نازاردى نەگىزدى نىعايتىپ، ٴتۇبىردى بەكەمدەۋگە شوعىرلاندىرىپ، دامۋدىڭ تىرەكتىلىك، قامتاماسىزدىق دەڭگەيىن كۇش سالا جوعارىلاتۋ كەرەك. نەگىز قالايتىن، ۇزاق بولاشاققا پايدالى قىزمەتتەردى كوبىرەك ىستەپ، جۇيە ويىنا تاباندى بولىپ، سۋ بايلىعىن جوعارى ٴونىمدى ۇلەستىرۋ، پايدالانۋ قۋاتىن اناعۇرلىم جوعارىلاتۋ؛ دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى، ەسىك اشۋ مەن ورنىقتىلىقتى اناعۇرلىم ويداعىداي ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، ٴتۇرلى حاۋىپ ـ قاتەرلەردەن، كومەسكى كىناراتتاردان كۇش سالا ساقتانىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا تاماشا ورتا ازىرلەۋ؛ نەگىزگى ساتىنىڭ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتۋ تالابىن تياناقتاندىرىپ، نەگىزگى ساتى كادرلارىنىڭ ٴىس تىندىرىپ، شارۋاشىلىق قۇرۋىن فورماشىلدىق بۇعاۋىنان قۇتىلدىرىپ، بۇقارانى اناعۇرلىم ويداعىداي باقىتقا كەنەلتۋ، حالىق تۇرمىسىنا اناعۇرلىم ويداعىداي قىزمەت وتەۋ كەرەك.
ياڭ شيۋلي تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋگە قاتىناستى.