انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى ياۋ تۇڭ 3 ـ ايدىڭ 1 ـ كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. 3 ـ ايدىڭ 1 ـ كۇنى شينجياڭ گازەتى مەكەمەسىنىڭ (توبى) DeepSeek ۇلكەن مودەلى نەگىزىندە دەربەس زەرتتەپ اشقان ”ۋىنجياڭAI “زەردەلى تۇلعا تۇعىرى ينتەرنەتكە شىعارىلىپ ىسكە قوسىلدى. تۇڭعىش توپتا ينتەرنەتكە شىعارىلعان AI زەردەلى تۇلعاسى ”جەرگىلىكتى ٴبىلىم قويماسى“، ”زەردەلى ٴتىلشى“، ”سۋرەت كومەكشىسى“، ”اۋدارماشى“ سياقتىلاردى قولدانىپ، 2025 ـ جىلعى مەملەكەتتىك ەكى ٴماجىلىستى حابارلاۋعا قۋاتتى AI تەحنيكالىق تىرەگىن ازىرلەيدى. بۇل شينجياڭ گازەتى مەكەمەسىنىڭ (توبى) سيفرلانۋعا ـ زەردەلىلەنۋگە بۇرىلىس جاساۋدى تەرەڭدەتىپ، جۇيەلى وزگەرىستى ىلگەرىلەتۋدە شەشۋشى قادام تاستاعاندىعىنان دەرەك بەرەدى.
اۆتونوميالى رايون مەديالارىنىڭ توعىسا دامۋىنداعى ”كوشباسشى“ رەتىندە، مازمۇن ٴوندىرىسى، تۇعىر قۇرىلىسى، كاسىپ سالاسى تيجاراتى سياقتى جاقتاردا جاساندى زەردەدەن قايتكەندە ويداعىداي پايدالانىپ جوعارى ساپالى دامۋدى جۇزەگە اسىرۋعا بولادى دەگەن ماسەلە شينجياڭ گازەتى مەكەمەسى (توبى) باستان ـ اياق ايرىقشا نازار اۋدارىپ وتىرعان ماسەلە بولىپ كەلدى. 2024 ـ جىلى 12 ـ ايدا، 2025 ـ جىلى 1 ـ ايدا ەلىمىزدە وندىرىلگەن جاساندى زەردە ۇلكەن مودەلى DeepSeek-V3 ،R1 ىلگەرىندى ـ كەيىندى جاريالانىپ، ونىڭ ەسەپتەۋ قۋاتىنىڭ وزىندىك قۇنىنىڭ ەرەكشە تومەن بولۋى، قاينار كوزىن اشۋ ۇلگىسى جانە تابيعي ٴتىل جورامالداۋى، ماتەماتيكا، شارتتى تاڭبا سياقتى جاقتارداعى وزىق قاسيەتى بۇكىل جەر شارىن ٴدۇر سىلكىندىردى. شينجياڭ گازەتى مەكەمەسى (توبى) ەسەپتەۋ قۋاتى، ەسەپتەۋ ٴادىسى قامالى تالقاندالعاننان كەيىنگى وراسان زور جاڭالىق اشۋ ورايىن سەزگىرلىكپەن تانىپ، دەرەۋ تەحنولوگيالىق ۇجىم ۇيىمداستىرىپ ”ۋىنجياڭAI “ زەردەلى تۇلعا تۇعىرىن زەرتتەۋ ـ اشۋ قىزمەتىن باستادى، بۇل ۇلكەن مودەلدى ورنالاستىرۋ، جەرگىلىكتى ٴبىلىم قويماسى مەن قىزمەت اينالىمى تۇعىرىن قۇرۋ، وزەكتى كاسىپپەن ۇشتاستىرا وتىرىپ زەردەلى تۇلعانى قولدانۋدى قامتيدى.
2 ـ ايدىڭ 17 ـ كۇنى تەحنولوگيا ۇجىمى كوپ ٴتىلدى زەردەلى مەديالارى بىرلەسكەن تاجىريبەحاناسى سەلبەستىك سەرىگى شينجياڭ ليانتۇڭ قامداعان زەردەلى ەسەپتەۋ سەرۆەرىنەن پايدالانىپ R1 ـ DeepSeek ۇلكەن مودەلىن جانە كوپتەگەن كوپ مودەلدى جەرگىلىكتەندىرىپ ورنالاستىرۋدى ٴساتتى ورىندادى. سونىمەن بىرگە ۇجىم گازەتحانانىڭ (توبى) ساپالى ساندى مالىمەت بايلىعىنان تولىق پايدالانىپ 800 مىڭنان استام تاريحي ماقالا ساندى مالىمەتىن جيناپ، وعان تالداۋ جاساپ، شينجياڭنىڭ ساياسي، ەكونوميكا، قوعامدىق دامۋىنىڭ بارلىق جاعىن قامتىپ، ىزدەۋ، كۇشەيتۋ، قالىپتاستىرۋ سياقتى تەحنولوگيا ارقىلى جەرگىلىكتى ٴبىلىم قويماسىن قۇرىپ، ۇلكەن مودەلمەن تىلدەسكەن كەزدە مازمۇندى اناعۇرلىم دۇرىس شىعارۋىنا كومەكتەستى، سونداي ـ اق كەيىنگى ساندى مالىمەت جيناعى جاتتىعۋىنا، ۆەرتيكال تۇردەگى مودەل ورناتۋعا نەگىز قالادى. ۇلكەن مودەلدىڭ قابىلەتى مەن جەرگىلىكتى ٴبىلىم قويماسىنا نەگىزدەلىپ، ”ۋىنجياڭ“ تۇعىرى تۇڭعىش توپتا ”زەردەلى ٴتىلشى“، ”سۋرەت كومەكشىسى“، ”اۋدارماشى“ سىندى زەردەلى تۇلعانى ينتەرنەتكە شىعارىپ، نەگىزىنەن گازەتحانانىڭ (توبى) مازمۇندىق جاسامپازدىعىنىڭ وزەكتى كاسىپ كۇيىنە قىزمەت وتەدى. مۇنىڭ ىشىندە ”زەردەلى ٴتىلشى AI “ جازۋ، وڭدەۋ، وزگەرتىپ ـ كەڭەيتىپ جازۋ، كوررەكتورلاۋ سياقتى كومەكشى يقۋاتتارمەن قامداپ، مازمۇن جاسامپازدىعىنىڭ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتتى؛ ”سۋرەت كومەكشىسى“ كوپ مودەلدى مودەلدەن پايدالانىپ ٴسوز ارقىلى سۋرەت جاراتۋ، بۇلدىرمەي ۇلكەيتىپ انىق كورسەتۋ، سۋرەتتى ايىرۋ، سۋرەتتى ۇلكەيتۋ جانە بەت اۋىستىرۋ قابىلەتىن جۇزەگە اسىرىپ، سۋرەت جاسامپازدىعىنىڭ شارتىن تومەندەتتى؛ ”اۋدارماشى“ نازاردى مەديالاردىڭ كاسىپتىك اۋدارما سالاسىنا شوعىرلاندىرىپ، ۇيعۇر تىلىندەگى نۇسقالاردى اۋدارۋدىڭ دالدىگى %90تەن استى.
”ۋىنجياڭAI “ زەردەلى تۇلعا تۇعىرىنىڭ دەربەس زەرتتەلۋى مەن ينتەرنەتكە شىعارىلۋى شينجياڭ گازەتى مەكەمەسىنىڭ (توبى) سيفرلانۋعا ـ زەردەلىلەنۋگە بۇرىلىس جاساۋىنىڭ شىت جاڭا باستاماسى. قازىر تەحنولوگيا ۇجىمى سەلبەستىك سەرىگى شينجياڭ تەلەگرافى قامداعان ٴتىپتى دە كوپ ەسەپتەۋ قۋاتى بايلىعىنان پايدالانىپ، بەينە ەكران ۇلكەن مودەلىن قولدانۋ، جەرگىلىكتى ساندى مالىمەت جيناعى جاتتىعۋى جانە DeepSeek ۇلكەن مودەلى جورامالداۋ جاتتىعۋى جونىندە ىزدەنىس جاساپ، ارت ـ ارتىنان جاڭالاۋدى جەدەلدەتىپ، اناعۇرلىم كوپ كاسىپ كۇيلەرىن قامتىعان، اقپارات ٴوندىرىسى بارىسىمەن ىشكەرىلەي ۇشتاسقان AI زەردەلى تۇلعا ەكولوگيالىق تۇعىرىن قۇرىپ، سيفرلى ـ زەردەلى وندىرگىش كۇش قالىپتاستىرۋدى بەرىك تەحنولوگيالىق نەگىزبەن قامدادى.